═════❁❁❁═════
اقسام «خواب ها »
با توجه به اختلاف انسان‌ها در قوت و ضعف روحی یا صدق و کذب خیال، خواب هایی هم که می بینند ،مختلف خواهند بود. حضرت «جعفر صادق» رحمت الله که گفتیم در «علم تعبیر» استاد و امام مسلمی بود و تعابیر ایشان در کتابی جمع شده‌اند؛هرچند که در آنها تغییر و تبدیل آورده‌اند_ورنه تعابیر خود ایشان معتبر هستند_در ارائه تعبیر،این عوامل مورد نظر قرار میداد. مثلاً شخصی نزد ایشان آمد و گفت: من ماه را چنین و چنان خواب دیده‌ام. ایشان فرمودند: دیدن ماه در خواب،چندین تعبیر دارد. من اول باید بدانم تو دارای چه افکار و نظریات و خیالاتی هستی؛آن وقت می‌توانم خوابت را تعبیر کنم.
خلاصه علما ،تعبیر خواب را به سه قسم تقسیم کردند:
(۱) خواب رحمانی
(۲) خواب شیطانی
(۳) تسویلِ نفس
هر یک تفصیلی دارد.
«خواب رحمانی» آن است که انسان با رعایت آداب خواب و با وضو بخوابد. اگر شخصی با رعایت آداب خواب بخوابد،از اغلب رویاهای خویش بشارت به چیزی و یا نذرات از موضوعی می‌یابد. اما تشخیص اینکه کدام خواب،«رحمانی» با کدام «شیطانی»ویا «تسویلِ نفس » است،کار هر کس نیست و افراد خاصی را می‌طلبد.
چون این وجدان یا عقل است که باید آنها را بفهمد و ادراک کند و بپسندد.
«خواب شیطانی» آن است که انسان آداب خواب را رعایت نکند. در این صورت وقتی انسان خوابش میبرد و«روح»و«قوه متخیله ی» وی به پرواز در می‌آیند،شیطان آنها را از اینکه در جاهای نیک به حرکت خود ادامه دهند،باز می‌دارد و اهداف خود را در آن مخلوط می‌کند که در نتیجه شخص خواب‌های بد و ترس‌آور میبیند. مثلاً میبیند که از فراز کوهی به پایین پرت میشود یا سرش را قطع کرده اند و.... مانند خواب آن صحابی که دیده بود سرش قطع شده بود و«رسول الله صلی الله علیه و سلم» آن را قابل تعبیر ندانستند.
««تسویلِ نفس» آن است که انسان در عالم بیداری با چیزی یا موضوعی ارتباط دارد و همواره در آن فکر است و بعد خیال انسان در عالم خواب پیرامون همان چیز دور می‌زند او تصور می‌کند که خوابش درباره آن صادق افتاده است؛در حالی که حقیقتاً این همان انقلاب و تاثیر خیالش بوده که در خواب برایش نمایان شده است.
مثلاً در بیداری فکرش درگیر آن است که باید فلان تجارت را میکرد و اینقدر پول به دست می‌آورد و بعد شب خواب میبیند که آن تجارت را انجام داده و ثروت مورد نظرش را جمع کرده است! این،اثر همان خیال روزمره‌اش است.
لازم به یادآوری است که این قسم در حق من و شماست و بر خواب‌های پیامبران علیهم السلام صدق نمی‌کند؛چون خواب‌های پیامبران علیهم السلام فقط «رحمانی» هستند؛یا صادقی،یا صالحه و یا واضحه.
خواب‌های اولیا هم بیشتر «رحمانی» و صالح اند؛هرچند که ممکن است آنان هم خواب‌های «شیطانی» ببینند؛چون اولیا در بیداری و نه در خواب معصوم نیستند.
خواب‌های عوام الناس و کسانی که همواره در مشغله‌های دنیا به سر می‌برند،اکثراً «شیطانی‌اند»؛الا شاذ و نادر که ممکن است خواب« رحمانی» ببیند.
📚 تفسیر تبیین الفرقان _ج۱۳_ص۶۹
✍️ اثر ارزشمند و گران سنگ حضرت مولانا محمد عمر سربازی رحمت الله علیه.
═════❁❁❁═════
آیا هر خوابی را می‌توان نزد هر کس تعریف کرد؟
چنانکه گفتیم امتیاز میان خواب‌های «رحمانی»و«شیطانی»و«تسویلات نفس»،کار هر کس نیست؛ چه«تعبیر» علم به بخصوص است و از آن نوع هم نیست که می‌توان با تعلم و درس گرفتن آن را آموخت،بلکه یک مفهوم و درک وجدانی و وهبی است و و گاه هم با الهام روشن میشود. کسانی که به این مرحله نرسیده و وجدان مورد نظر را ندارند،وقتی خواب می‌بینند،از کتاب‌های تعبیر استفاده می‌کنند.
گفتنی است از میان این سه نوع خواب،فقط «خواب رحمانی» قابل تعبیر است و بس و دو نوع دیگر اصلاً قابل تعبیر نیستند و اولیٰ و بهتر این است که تعبیر را باید ترک کرد. خواب اگر «رحمانی» باشد،می‌توان به طور خصوصی آن را برای علما و افراد صالح و فهمیده و دوستان شایسته و خوب تعریف کرد.
بهتر است که «رحمانی» هم در جمع عمومی تعریف نشود؛چون خواب هرجور که تعبیر شود،اغلب همان تعبیر تحقق پیدا می‌کند. از این رو بهتر است خواب را برای افراد صالح تعریف کرد تا به فال نیک بگیرند و تعبیر شایسته کنند.
خواب‌های غیر رحمانی قابل تعبیر نیستند و اگر کسی از این نوع خواب‌ها دید،به فرمان «رسول الله صلی الله علیه و سلم» به محض بیدار شدن،سه مرتبه «اعوذ بالله من الشيطان الرجيم» بخواند و به سمت چپ خود تف کند. (اذا رأی احدكم الرؤيا يكرهها فليبصق عن يساره ثلاثاً،وليستعذ بالله من الشيطان ثلاثاً،وليتحوّل عن جنبه الذي كان عليه) الرؤياء/باب ۱،ش۱الی۵(۲۲۶۲).
در این صورت،شر و ضرری که خواب گویای آن بوده،دفع خواهد شد. بنابراین،این نوع خواب‌ها نباید برای کسی تعریف شوند.
در این زمان مردم تعبیر معمولی‌ترین خواب‌هایشان را هم می‌پرسند که قطعاً کار نادرستی است؛زیرا هر خواب تعبیر ندارد. بسا اوقات به من همین نوع خواب‌ها را می‌نویسند و تعبیرش را می‌خواهند و من گاه کاغذهایشان را پاره میکنم و می‌اندازم؛چون حقیقتاً احمقانه است و اصلاً تعبیر نمی‌خواهند و بلکه از آثار متخیله ی آنان و یا بازی شیطان. گفتیم که خود آن حضرت صلی الله علیه وسلم فرمودند: «..... لَعِبَ الشيطانُ باَحدِكُم في منامه....»(شیطان در خواب با شما بازی می‌کند.)
بنابراین،کسی که هر خوابی را تعبیر می‌کند،بدانید که اصلاً تعبیر نمی‌داند و بلکه هرچه را که در خیالش می‌آید،می‌گوید.
این هم یک امر مسلم است که بیان کردن خواب با هر کس جایز نیست با این مطلب در خود حدیث نبوی آمده است.
نبی کریم صلی الله علیه و سلم فرمودند «تعبیر خواب را باید از ازسه کس پرسید؛از یک حبیب یا لبیب یا ناصح .»
یعنی شخصی که خوابت را برایش تعریف می‌کنی یا باید دوست تو باشد (آن هم دوستی عاقل و نه احمق)،یا فردی دیگر اما عاقل و فرزانه که علم تعبیر خواب را بداند،یا فردی ناصح و خیرخواه مانند استاد یا شیخ. کسی که صاحب طریقت و سلوک است،خواب خود را حتی با پدر و مادر هم بیان نکند بلکه فقط با شیخ خود در میان بگذارد که اگر قابل تعبیر باشد،او خود برایش تعبیر می‌کند.
نزد همه علما تعریف خواب برای هر کس و ناکس *مکروه* است.
و هیچگاه هم در مجلس عموم نباید تعبیر خواب را پرسید که این هم حماقت است،بلکه به طور خصوصی و آن هم فقط از همین سه قسم مردم باید جویای تعبیر شد. علت این امر آن است که وقوع تعبیر به طرز برداشت معبر بستگی دارد. مثلاً اگر رخ تعبیر به جانب خیر بود و معبر نادانسته آن را به شر تعبیر کرد و شخص هم عتماد کند که او تعبیرش را می‌داند،در آن وقت تعبیرش طبق گفته معبر بد واقع میشود؛این مطلب در خود حدیث وارد شده است؛پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:«الرؤیا علی رِجل طائرٍ ما لم تُعبر ،فاذا عُبرت وقعت.»(رویا به پای یک پرنده بسته است و چون تعمیر شود،به همان صورت واقع میگردد.)
*حال علما از آیه (لا تقصص رءياك...)[یوسف ۵] استدلال کردم که اگر انسان خوابی ببیند،اول_همچنان که در حدیث آمده_بهتر است آن را با هیچ کس باز نگوید ،بلکه اگر خودش به نوعی تعبیر آن را می‌داند،توجیه کند. اما اگر برایش دغدغه ایجاد شود که حتماً باید تعبیرش را بداند،در آن صورت_باز همانطور که در حدیث دیگر آمده_با یک دوست عاقل و دانا در میان بگذارد هر کس و خصوصا از کسی که دشمن یا مخالف اوست،نپرسد تا مبادا تعبیر دشمنانه‌ای از آن ارائه کند.*
📚 تبیین الفرقان_ج۱۳_ص۷۰
✍️اثر آن عالم ربانی ،آن شفیقِ امت ،آن مخلصِ بی ادعا ، حضرت مولانا محمد عمر سربازی رحمت الله علیه ✨
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
