تـــصـــوف و عـــرفـــان

در بوستان تفسیرِ تبیینُ الفرقان

چنان که یادآور شدیم،«هدایت» لفظی جامع است و بزرگتر از آن هیچ نعمتی نیست.

علامت هدایت یابی آن است که انسان برای ادای عبادات و طاعات مانند نماز،روزه،زکات،حج و سایر فرایض و واجبات دینی رغبت و علاقه داشته باشد.

پس اگر کسی در خود این کیفیت را دید که مثلاً برای نماز بی‌تاب است،یا اگر موسم حج فرا برسد و او صاحب نصاب است،شوق جانسوزی برای زیارت حرمین وجودش را می‌سوزاند یا برای پرداخت زکات،کاملا آماده است و سایر عبادات نافله را از قبیل تهجد و سنن با حوصله زیاد و عشق مفرط انجام می‌دهد،بداند که هُمای هدایت بر بام قلبش فرود آمده است.

چون اگر هدایت شامل حالش نشده باشد،هرگز به عبادت،شوق و از ترک و فوت آن،غم و ناراحتی بر او طاری نمی‌شود.

آن که عبادت می‌کند،دلیل توفیق خداوند متعال بر اوست اگر نه،هیچ نمی‌توانست طاعتی به جای آورد.

به قول رومی رحمه‌الله:

▪️گفت این الله تو لبیک ماست

▪️این نیاز و درد و سوزت پیک ماست

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

📚 تفسیر تبیین الفرقان ج۱۰/ص۲۳۶

🤍 اثر گرانبهای حضرت مولانا محمد عمر سربازی رحمة الله علیه.

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

«ممکن نیست فردی از افراد خانواده‌ات اصلاح شود مگر این که الله او را برایت اصلاح کند؛

هر چه در تعلیم و تربیتش بکوشی و هر چقدر او را به راه راست بازگردانی و به استقامت و پایداری در این راه وادارش کنی باز هم ممکن نیست او بر راه راست ثابت قدم بماند

مگر این که الله او را برایت حفظ و اصلاح کند زیرا هدایت کننده و توفیق دهنده الله سبحانه و تعالى‌ست.

‏و از این رو یک مسلمان باید همهٔ امیدش به الله باشد و فقط از الله بخواهد و به درگاه او سبحانه و تعالى اصرار و استغاثه کند تا فرزندانش را برایش صالح نماید

چنان که خليل الرحمن، ابراهیم علیه السلام را می‌بینیم که در دعایش فرمود:

﴿رَبَّنَا وَٱجۡعَلۡنَا مُسۡلِمَیۡنِ لَكَ وَمِن ذُرِّیَّتِنَاۤ أُمَّةࣰ مُّسۡلِمَةࣰ لَّكَ﴾

(پروردگارا! ما را تسليم (فرمان) خود قرارده واز نسل ما (نيز) امّتى كه تسليم تو باشند قرارده.)

- عبدالرزاق البدر

(شرح تفسير آيات من القرآن الكريم: ٨)

♦️درس مثنوی♦️

 

🔸رگ رگ‌است‌این‌آب شیرین‌وآب‌شور
🔹در خلائق می‌رود تا نفخ صور
     

                          
🔸نیکوان را هـست میـراث از خوشاب
🔹آن چه میراث‌ست؟ أَوْرَثْنَا الْكِتَاب
       

                                     
🔸شد نیاز طالبان ار بنگری
🔹شعله‌ها از گوهر پیغمبری
                                                               
🔸شعله‌ها با گوهران گردان بود
🔹شعـله‌هاآن‌جـانب رود هم کآن بود
                                                     
🔸نور روزن گرد خانه می‌دود
🔹زانکـه خـُور بُرجی به بُرجی می‌رود 
  
 
📝 تشریح: رگ رگ یعنی تمام اجزای بدن؛ آب شیرین مراد هدایت و اوصاف پسندیده است؛آب شور مراد گمراهی و اوصاف ناپسند می‌باشد. 
 

 

در ابیات گذشته بیان شد که هر کس از طریق هم جنس خود هدایت و ضلالت را کسب می‌نماید حال در این ابیات مضمون مذکور تأیید می‌شود.  
خلاصه‌ي کلام این است که هدایت و ضلالت در سراسر وجود آدمی تا قیامت ساری و جاری است

 

به تعبیر دیگر صفات مکتسبه در افراد تا همیشه همراه وی خواهند بود، چنانکه انسانهای نیک میراث دار هدایت و سعادت هستند

 

و آیه‌ی قرآن هم آن را تصریح می‌کند:
ترجمه «ما كتابهاي پيشين را براي ملّت هاي گذشته فرستاديم و سپس كتاب (قرآن) را به بندگان برگزيده خود (يعني امت محمّدي) عطا كرديم.

 

برخي از آنان به خويشتن ستم مي‌كنند، و گروهي از ايشان ميانه‌روند، و دسته‌اي از ايشان در پرتو توفيقات الهي در انجام نيكي‌ها پيشتازند. اين (سبقت در خيرات) واقعاً فضيلت بزرگي است». (فاطر 32)  
 

 

بدیهی است که صفت نیاز، عجز و بندگی که در طالبان حق وجود دارد اگر خوب بررسی شود مشخص خواهد شد که تمام آن، مرواریدهای درخشان و شعله‌های منوّر خورشید رسالت و فیوضات نبوّت هستند و از جانب انبیای الهی به آنان میراث رسیده است.  

 

🌴نکته:خلاصه‌ي کمالاتی که نصیب طالبان حق می‌شود از برکات و فیوضات انوار مبارک حضرات انبیا و اولیای الهی است.

 

شعله‌های روشنایی به همراه مروارید و جواهرات درگردش هستند و غالباً شعله ها به سمت و سویی می‌روند که مرواریدها و جواهرات قرار دارند.

 

همین طور نور و پرتوی که در انسانهای روشن ضمیر وجود دارد همچون خورشید تابان می‌باشد که به این سو و آن سو در گردش است و از برجی به برج دیگر منتقل می‌گردد، بنابراین تمثیل، تابع پیرو متبوع خویش است و صفات و ویژگی‌های پیامبران در پیروانشان ساری و جاری خواهد گشت. 

👈🏻ادامه دارد.....

📚 كتاب: كليد مثنوی
📖مولف: حکیم الامت حضرت مولانا اشرف علی تهانوی رحمه الله تعالی
✏️مترجم: امید محمدی